Γράφει στο efiveia.gr η Σταυρούλα Γεωργακοπούλου, Ψυχολόγος με Ειδίκευση στη Γνωσιακή- Συμπεριφορική θεραπεία και τον Εθισμό στο διαδίκτυο, Υπεύθυνη Διεύθυνσης site Ψυχολογίας Psychopedia.gr

Το να απαντήσουμε με σιγουριά ποιο μπορεί να θεωρηθεί σημαντικό πρόβλημα στη λειτουργικότητα ενός εφήβου είναι πρόκληση για τους γονείς κατά τη διάρκεια των πιο έντονων χρόνων της εφηβείας του παιδιού μας.

Από τη μια δεν θέλουμε να αντιδράσουμε υπερβολικά για κάτι που μπορεί να θεωρείται ως “φυσιολογικό και επόμενο” στην ανάπτυξη του. Ανησυχίες όπως: “Δεν είναι πια τόσο κοινωνικός”, “Δεν μας εμπιστεύεται τόσο όσο ήταν στο δημοτικό και συχνά αντιδρά έντονα”, “Δεν είναι καθόλου επικοινωνιακή, ίσως μας κρύβει κάτι που δεν πρέπει” κ.α.

Από την άλλη μπορεί να μην θέλουμε να αντιδράσουμε καθόλου σε συμπεριφορές όπως περισσότερα ψέματα, απαίτηση για περισσότερο χαρτζιλίκι ή συχνότερα ξενύχτια – πράγματα που μπορεί να θεωρείται σε κάποιο βαθμό ότι αυξάνονται λόγω ηλικίας.

Σε γενικές γραμμές, μεταξύ της υπερβολικής αντίδρασης και της υποεκτίμησης,  η πρώτη επιλογή είναι μάλλον ασφαλέστερη από ότι η πρώτη.

Όταν ενδεχομένως υπάρχει υπερβολική αντίδραση μπορεί ο έφηβός μας να μας αντικρούσει τις ανησυχίες με στοιχεία ή ταυτόχρονα τον μαθαίνουμε ότι προσέχουμε και θέλουμε να τον προστατεύσουμε από δύσκολες καταστάσεις.  Αντίθετα, με το να μην θέλουμε να  αντιδράσουμε σε συμπεριφορές διατρέχουμε τον κίνδυνο να αγνοήσουμε καταστάσεις που να χρήζει ο έφηβος βοήθεια.

Πως μπορούμε να εντοπίσουμε ότι ο έφηβος μας χρειάζεται πραγματικά τη βοήθεια μας;

Χρειάζεται να λάβουμε υπόψη τα εξής:

1. 1. Πόσο διαφορετική είναι η συμπεριφορά του σε σχέση με πριν. Για παράδειγμα οι εκρήξεις θυμού είναι πολύ έντονες και δεν υπήρχαν πριν.
   2. Η διάρκεια εμφάνισης της συμπεριφοράς. Η συμπεριφορά που παρατηρούμε χρειάζεται να είναι για περισσότερο από τρεις μήνες. Για παράδειγμα η απομόνωση από το φιλικό περιβάλλον.
   3. Πόσο επικοινωνιακός είναι ο έφηβος για αυτό που του συμβαίνει. Για παράδειγμα αν το περιβάλλον έχει παρατηρήσει ότι κάτι έχει αλλάξει αλλά ο ίδιος συνεχίζει να επιμένει ότι είναι όλα καλά.
   4. Σε ποιο βαθμό η συμπεριφορά του εφήβου έχει συνέπειες στην καθημερινή του ζωή; Για παράδειγμα η αϋπνία τη νύχτα μπορεί να έχει προκαλέσει δυσκολία στο να πάει σχολείο και να αποδώσει.
   5. Εμφανής αλλαγή στη διάθεση του εφήβου.
   6. Πως ο τρόπος σκέψης του επηρεάζει αρνητικά τη συμπεριφορά του. Για παράδειγμα όταν ο έφηβος σκέφτεται ότι είναι καλύτερο να μην τρώει πολύ για να μείνει αρκετά λεπτός.
   7. Πόσο ριψοκίνδυνη είναι η συμπεριφορά του εφήβου.

Εάν κάποια από τα ανωτέρω μας φαίνονται αρκετά σημαντικά ή δεν είμαστε σίγουροι αν ο έφηβός μας χρήζει άμεση βοήθεια ειδικού, μια επίσκεψη σε έναν Ειδικό Ψυχικής υγείας είναι σημαντική σε αυτή τη διάγνωση.

Είναι σημαντικό να προλάβουμε καταστάσεις ώστε να μην επιβαρυνθεί ακόμα περισσότερο η Ψυχική υγεία του παιδιού στην ενήλικη ζωή του επηρεάζοντας σημαντικότατους τομείς όπως η εργασία, οι διαπροσωπικές ή διαφυλικές σχέσεις και προσωπική του επάρκεια.