Γράφει η Peg Streep, με πληροφορίες από psychologytoday.com – μετάφραση, επιμέλεια: enallaktikos.gr
Σίγουρα αναρωτιέστε ποιες είναι αυτές οι δύο λέξεις και ο εγκέφαλός σας επεξεργάζεται προτάσεις: Προχώρησε παρακάτω. Συγχώρεσέ τους. Γίνε προσεκτικός. Κοίτα μπροστά. Είναι παρελθόν. Μείνε δυνατός.
Οχι. Οι δύο λέξεις είναι “Ξέχασέ το”. Αυτές οι δύο μικρές λέξεις είναι εξαιρετικά σημαντικές γιατί αντίθετα με την κοινή γνώμη που μας λέει πάντα ότι χρειάζεται προσπάθεια, η προεπιλεγμένη θέση για τους ανθρώπους είναι η επιμονή. Αυτό που μοιάζει πιο δύσκολο είναι να παραδεχθούμε ότι κάτι τελείωσε και να το ξεχάσουμε οριστικά. Οι λόγοι είναι τόσο περίπλοκοι όσο και απλοί.
Είμαστε πολύ πιο διατεθειμένοι να παραμείνουμε στην ίδια θέση απ’ ότι να προχωρήσουμε, διότι προτιμούμε την ασφάλεια της παγιωμένης κατάστασης – ακόμα και αν είναι άσχημη και επώδυνη – από το ‘εξερευνήσουμε’ άγνωστα μέρη.
Οι άνθρωποι τείνουν να αποφεύγουν το ρίσκο – σύμφωνα με τον βραβευμένο με Νόμπελ ψυχολόγο Daniel Kahneman – και είναι πιο πιθανό να μείνουν προσκολλημένοι σε κάποιες συνήθειες του μυαλού απ’ ότι να τις ξεπεράσουν.
Επιπλέον, τείνουμε να βλέπουμε μια απώλεια ως “παρ’ ολίγον νίκη”. Είμαστε γεμάτοι ελπίδα, βέβαιοι ότι θα νικήσουμε: «θα συνειδητοποιήσουν ότι κάνουν λάθος για μένα», «Η μητέρα μου θα δει τελικά ποιος πραγματικά είμαι», «Ίσως αυτή η τρελή κατάσταση να τελειώσει και η οικογένειά μου να γίνει φυσιολογική».
Με τον ίδιο τρόπο, η συνήθεια του “κλωθογυρίσματος” – πιο έντονη στις γυναίκες απ’ ότι στους άνδρες – μας κρατά επικεντρωμένους σε δύσκολες και οδυνηρές καταστάσεις και αλληλεπιδράσεις, του παρελθόντος και του παρόντος, και μας οδηγεί να επαναλάβουμε την ιστορία, τον “οικογενειακό μύθο” αντί να δράσουμε και να προχωρήσουμε μπροστά στη ζωή μας.
Όμως, προχωρώντας μπροστά δεν σημαίνει ότι προσποιούμαστε ότι το παρελθόν δεν συνέβη ποτέ, ότι δεν τραυματιστήκαμε ψυχικά ή ότι δεν θεωρούμε τους γονείς υπεύθυνους για τα παιδικά μας τραύματα.
Σημαίνει να μαθαίνεις να διακρίνεις μεταξύ των τρόπων σκέψης που πρέπει να αφήσεις και των συναισθημάτων που πρέπει να πετάξεις γιατί σε κρατούν κολλημένο, και εκείνων που θα σε βοηθήσουν να πας μπροστά και να θεραπευτείς.
Μικρά βήματα για να προχωρήσετε μπροστά
Αναγνωρίστε ότι δεν είναι δικό σας λάθος
Όταν κατηγορούμε τον εαυτό μας, το μόνο που πετυχαίνουμε είναι να παραμένουμε στάσιμοι. Συνειδητοποιώντας ότι δεν είμαστε υπεύθυνοι, καταλαβαίνουμε ότι δεν μπορούμε να διορθώσουμε την κατάσταση μόνοι μας. Ο γονέας ή οι γονείς μας πρέπει να συνεργάζονται.
Μην θεωρείτε φυσιολογική την προσβλητική ή βίαιη συμπεριφορά
Τα παιδιά τείνουν να θεωρούν φυσιολογική την προσβλητική ή βίαιη συμπεριφορά της οικογένειά τους και δεν είναι ασυνήθιστο να συνεχίσουν τα ίδια λάθη ως ενήλικες. Μην συγχωρείτε και μην συνηθίζετε την λεκτική βία. Αναγνωρίστε ότι συμβαίνει και αντιδράστε ήρεμα και με απλό τρόπο. Έχετε το δικαίωμα να ορίσετε κανόνες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο επιθυμείτε να σας συμπεριφέρονται. Ακόμα και αν πρόκειται για τους γονείς ή κάποιον συγγενή σας.
Ορίστε όρια
Θα χρειαστεί να περιχαράξετε τον ψυχικό σας χώρο για να καταλάβετε πώς θα διαχειριστείτε τη σχέση που σας πληγώνει. Μπορεί να χρειαστεί να περιορίσετε σημαντικά την επαφή με τον γονέα ή τον συγγενή, για να μπορέσετε να το κάνετε αυτό.
Αναγνωρίστε τα συναισθήματά σας
Προσπαθήστε να βιώσετε και να καταλάβετε τα συναισθήματά σας. Αυτό είναι ένα σημαντικό μέρος της συναισθηματικής νοημοσύνης. Θα πρέπει να εντοπίσετε την πηγή των συναισθημάτων σας, ειδικά όταν σκέφτεστε τη σχέση με τη μητέρα και με άλλα μέλη της οικογένειάς σας. Επικεντρωθείτε στην διάκριση ανάμεσα στην ενοχή από την ντροπή, για παράδειγμα, καθώς και στην προέλευση των αρνητικών συναισθημάτων για τον εαυτό σας.
Διαχειριστείτε τις σκέψεις σας
Το αναμάσημα μιας κατάστασης και η θλίψη μπορούν να σας κρατήσουν εντελώς κολλημένους. Μία έρευνα σχετικά με τις ενοχλητικές σκέψεις του Δρ. Daniel Wegner δείχνει ότι η προσπάθεια καταστολής των σκέψεων έχει ως αποτέλεσμα αυτές να γίνονται πιο επίμονες. Γι’ αυτό θα πρέπει να δοκιμάσετε άλλες τεχνικές. Μία από αυτές είναι να παραχωρήσετε στον εαυτό σας το δικαίωμα μιας “περιόδου θλίψης”. Μία άλλη είναι να επιτρέψετε στον εαυτό σας να αντιμετωπίσει αυτές τις ενοχλητικές σκέψεις. Να σκεφτείτε το χειρότερο σενάριο εάν αυτές οι ανησυχίες γίνουν πραγματικότητα και πώς θα τις διαχειριστείτε αποτελεσματικά.
